Xử lý tài sản khi vay thế chấp không trả được nợ

Đăng bởi: Admin, ngày 02/04/2021 13:54 PM

1. Vay thế chấp bằng tài sản bảo đảm

Bên vay và bên cho vay thực hiện một giao dịch vay thông qua hợp đồng vay. Cùng với đó, bên vay phải đảm bảo cho việc thực hiện nghĩa vụ trả nợ bằng việc thế chấp tài sản.

Bên vay phải thực hiện nghĩa vụ thanh toán nợ theo đúng thời hạn đã thỏa thuận. Trong trường hợp bên vay vi phạm nghĩa vụ này, tài sản bảo đảm sẽ được xử lý để thanh toán nghĩa vụ trả nợ của bên vay.

Theo Điều 56 Nghị định 163/2006/NĐ-CP, tài sản bảo đảm trong hợp đồng vay thế chấp sẽ bị xử lý trong các trường hợp:

-Đến hạn thực hiện nghĩa vụ được bảo đảm mà bên có nghĩa vụ không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ.

-Bên có nghĩa vụ phải thực hiện nghĩa vụ được bảo đảm trước thời hạn do vi phạm nghĩa vụ theo thỏa thuận hoặc theo quy định của pháp luật.

-Pháp luật quy định tài sản bảo đảm phải được xử lý để bên bảo đảm thực hiện các nghĩa vụ khác.

-Các trường hợp khác do các bên thỏa thuận hoặc pháp luật quy định.

Theo các quy định trên, không trả nợ đúng hạn là hành vi vi phạm nghĩa vụ trả nợ của bên vay. Đồng thời, nếu trong hợp đồng vay có thỏa thuận về thế chấp tài sản thì tài sản thế chấp sẽ bị đem ra xử lý để đảm bảo cho nghĩa vụ thanh toán.

2. Xử lý tài sản thế chấp khi không trả được nợ

Việc xử lý tài sản thế chấp sẽ được thực hiện theo nguyên tắc sau:

-Thực theo thỏa thuận của các bên (bên vay và bên cho vay); nếu không có thỏa thuận thì tài sản được bán đấu giá theo quy định của pháp luật.

Cụ thể, các bên có thể thỏa thuận xử lý tài sản theo các phương thức như: bán tài sản, nhận chính tài sản bảo đảm để thay thế cho việc thực hiện nghĩa vụ trả nợ, nhận các khoản tiền hoặc tài sản khác từ bên thứ ba trong trường hợp thế chấp quyền đòi nợ, phương thức khác do các bên thỏa thuận.

-Việc xử lý tài sản bảo đảm phải được thực hiện một cách khách quan, công khai, minh bạch, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các bên tham gia giao dịch bảo đảm, cá nhân hoặc tổ chức có liên quan.

-Người xử lý tài sản bảo đảm là bên nhận bảo đảm (người cho vay) hoặc người được bên nhận bảo đảm ủy quyền, trừ trường hợp các bên tham gia giao dịch bảo đảm có thỏa thuận khác.

Người xử lý tài sản căn cứ nội dung đã được thỏa thuận trong hợp đồng bảo đảm để tiến hành xử lý tài sản bảo đảm mà không cần phải có văn bản ủy quyền xử lý tài sản của bên bảo đảm.

3. Thời hạn xử lý tài sản thế chấp

Tài sản bảo đảm được xử lý trong thời hạn do các bên thỏa thuận. Nếu không có thỏa thuận thì người xử lý tài sản có quyền quyết định về thời hạn xử lý, nhưng không được trước 07 ngày đối với động sản hoặc 15 ngày đối với bất động sản, kể từ ngày thông báo về việc xử lý tài sản bảo đảm.

Xem thêm: MUA BÁN NHÀ ĐẤT ĐANG THẾ CHẤP NGÂN HÀNG ĐƯỢC KHÔNG?

Trường hợp tài sản bảo đảm có nguy cơ bị mất giá trị hoặc giảm sút giá trị, quyền đòi nợ, giấy tờ có giá, thẻ tiết kiệm, vận đơn thì người xử lý tài sản có quyền xử lý ngay, tuy nhiên, phải thông báo cho các bên nhận bảo đảm khác về việc xử lý tài sản đó.

4. Xử lý tài sản thế chấp khi không thỏa thuận được phương thức xử lý

Với tài sản là động sản

Trong trường hợp không có thỏa thuận về phương thức xử lý tài sản bảo đảm, thì tài sản bảo đảm được bán đấu giá theo quy định của pháp luật.
Riêng đối với tài sản bảo đảm có thể xác định được giá cụ thể, rõ ràng trên thị trường, thì người xử lý tài sản được bán theo giá thị trường mà không phải qua thủ tục bán đấu giá, đồng thời phải thông báo cho bên bảo đảm và các bên cùng nhận bảo đảm khác (nếu có).

Với tài sản là quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất

Trong trường hợp không có thỏa thuận về phương thức xử lý tài sản bảo đảm là quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất thì các tài sản này được bán đấu giá.

Trong trường hợp chỉ thế chấp tài sản gắn liền với đất mà không thế chấp quyền sử dụng đất thì khi xử lý tài sản gắn liền với đất, người mua, người nhận chính tài sản gắn liền với đất đó được tiếp tục sử dụng đất.

Trong trường hợp chỉ thế chấp quyền sử dụng đất mà không thế chấp tài sản gắn liền với đất và người sử dụng đất đồng thời là chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất thì tài sản gắn liền với đất được xử lý đồng thời với quyền sử dụng đất, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Trong trường hợp chỉ thế chấp quyền sử dụng đất mà không thế chấp tài sản gắn liền với đất và người sử dụng đất không đồng thời là chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất thì khi xử lý quyền sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất được tiếp tục sử dụng đất theo như thỏa thuận giữa người sử dụng đất và chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

5. Kết luận

Khi vay thế chấp, người vay có nghĩa vụ trả nợ đúng hạn nếu không tài sản thế chấp sẽ bị đem ra xử lý để trừ nợ. Đồng thời, người vay cũng có thể phải chịu trách nhiệm hình sự khi không có khả năng nhưng cố tình không trả nợ.

Nếu không trả được nợ, tài sản thế chấp sẽ được ưu tiên xử lý theo thỏa thuận giữa các bên. Trường hợp quá thời hạn nhưng bên thế chấp không chịu giao tài sản hoặc không thỏa thuận được cách xử lý tài sản, bên cho vay có thể yêu cầu Tòa án giải quyết theo thủ tục tố tụng dân sự để được xử lý theo quy định của pháp luật.

Trên đây là một số quy đinh giải đáp về vay thế chấp không trả được nợ và cách xử lý. Bạn đọc cần tìm hiểu thêm về vay vốn ngân hàng hoặc xử lý tài sản bảo đảm cho việc thực hiện nghĩa vụ trả nợ tại Ngân hàng, có thể liên hệ chúng tôi để được hỗ trợ.